Binnen het sociale domein kan meer worden bereikt tegen lagere kosten. Hiervoor is een stelsel nodig dat zich niet opknipt in sectoren en instituties maar dat de capaciteiten en behoeften van burgers en hun lokale leefwereld centraal stelt. De VNG presenteerde vandaag hoe die integrale aanpak voor het sociale domein eruit kan zien en doet daarbij concrete voorstellen aan het nieuwe kabinet.
 
In de afgelopen periode is een beweging ingezet om meer taken naar gemeenten over te brengen op het terrein van jeugd, zorg en werk. Gemeenten omarmen die beweging en willen die waarmaken, vasthouden en versterken. Echter in het huidige sociale stelsel is sprake van versnippering van taken die tot ongewenste situaties leidt. Zo blijkt in de praktijk dat de minst zelfredzame burgers gebruik maken van de meest complexe regelingen, waarbij te veel instanties in beeld komen.
 
De oplossing zit in een integrale benadering die aansluit bij het sociale leven en de problematiek van burgers en hun omgeving. Dat vergt een transformatie van het sociale domein. Daarbij draait het om ruimte geven aan de burger en zijn unieke situatie. Om ondersteuning op maat via professionals die samen met hem oplossingen zoeken en waar nodig voorzieningen aan elkaar koppelen. Hierbij is meer samenwerking nodig tussen overheden en instellingen op basis van partnerschap en vertrouwen in elkaars capaciteiten. Gemeenten staan dicht bij de burger en zijn bij uitstek in staat aan die transformatie gestalte te geven. Zij hebben bij de bijstand en maatschappelijke ondersteuning al laten zien dat zij de transformatie van ‘verzorgingsstaat’ naar ‘participatiemaatschappij’ succesvol kunnen vormgeven. Deze nieuwe benadering – dicht bij en samen met burgers – met nieuwe vormen en instrumenten, vereist een omslag in het denken bij betrokken instellingen, én bij het Rijk.
 
De huidige plannen tot decentralisatie gaan nog uit van de oorspronkelijke verkokerde wetten, regelgeving, organisaties en geldstromen. Gemeenten vragen het nieuwe kabinet om in die wetsvoorstellen meer samenhang aan te brengen door daar de volgende uitgangspunten wettelijk in te verankeren: beperking en stroomlijning van regelgeving en toezicht, ontschotting van financieringsstromen, zorgvuldige planning in de tijd en een toereikende financiering. Enkel in zwaarwegende gevallen – in termen van veiligheid, kwaliteit, of rechtsbescherming- is gewenst dat het Rijk ook kaders stelt die rechtstreeks ingrijpen op de uitvoering. Alleen zo worden gemeenten in de gelegenheid gesteld om een aanpak te ontwikkelen die effectief en financieel duurzaam is. Om voldoende financiële regelruimte te waarborgen die het inhoudelijke oogmerk ondersteunt, stellen gemeenten voor te werken met een brede uitkering voor het sociale domein.
 
Gemeenten realiseren zich dat deze beweging van hen vraagt hun rol als netwerkpartners verder te ontwikkelen en hun uitvoeringskracht te versterken. Samenwerking tussen gemeenten is daarbij noodzakelijk en niet vrijblijvend. Zo kunnen gemeenten activerend en innoverend zijn en met elkaar, maatschappelijke instellingen en burgers nieuwe aanpakken ontwikkelen.

Bron : http://www.vng.nl/persberichten/12-10-12/gemeenten-doelmatig-sociaal-domein-sluit-aan-op-kracht-van-burgers