In de eerste helft van 2013 (1 januari 2013 – 1 juli 2013) zijn 540 zaken behandeld door de Kinderrechtenhelpdesk. In heel 2012 waren dit er 774. De verwachting is dat deze toename zich in de rest van dit jaar doorzet. De Kinderrechtenhelpdesk vormt het kloppend hart van het werk van Defence for Children. Via de Kinderrechtenhelpdesk is Defence for Children in staat juridische ondersteuning te bieden aan minderjarigen, ouders, advocaten en hulpverleners in zaken waarbij kinderrechten in het geding zijn.

Defence for Children analyseert de rechtsvragen en geeft deskundig advies. Regelmatig verwoordt zij haar standpunten in kinderrechtenrapportages die tijdens een rechtsproces door de advocaat worden ingebracht.

Vergelijking rechtsgebieden
De Kinderrechtenhelpdesk heeft twee afdelingen: Kinderrechten & Migratie en Kinderrechten & Jeugdrecht. Onder jeugdrecht valt een breed scala aan juridische thema’s, waaronder familierecht, jeugdzorg, kindermishandeling, uitbuiting, jeugdstrafrecht. De medewerkers van deze afdeling beantwoorden ook algemene voorlichtingsvragen (bijvoorbeeld over het VN-Kinderrechtenverdrag) en overige vragen (bijvoorbeeld over onderwijs of discriminatie).

Het aantal migratiezaken is ten opzichte van eerdere jaren wederom sterk gestegen. Het aandeel in het totaal is daarmee gestegen tot 68% in de periode 1 januari 2013 tot 1 juli 2013.  Het aantal jeugdrechtzaken stijgt ook, maar minder snel.

                                  2013             2012             2011            2010
Totaal                     540=50%      774=100%   599=100%  562=100%
Migratierecht         369=69%      460=59%     328=55%    281=50%
Jeugdrecht            171=32%      314=41%     271=45%    281=50%

De twee afdelingen van de Kinderrechtenhelpdesk trekken steeds meer samen op bij de behandeling van zaken. Door het samenbrengen van hun deskundigheid op het gebied van jeugdbescherming, uitbuiting en migratierecht wordt vanuit verschillende rechtsgebieden gekeken naar mogelijke oplossingen voor de vragen waarmee de cliënten de Kinderrechtenhelpdesk benaderen.

Trends migratierecht

Op de afdeling Kinderrechten & Migratie komen er over een aantal onderwerpen in verhouding veel vragen binnen.

Kinderpardon
Vanaf begin 2013 werd de ‘Overgangsregeling voor langdurig verblijvende kinderen’ (in de volksmond: Kinderpardon) opengesteld. Het Kinderpardon geeft verblijfsrecht aan in Nederland gewortelde kinderen, een groep waar Defence for Children zich al jaren voor inzet. Sinds de presentatie van de regeling, eind december 2012, kwamen er ontzettend veel vragen van en over jongeren die wilden weten of zij onder de regeling vallen of misschien juist net niet. Veel jongeren wilden in eerste instantie praktische informatie. Voor de groep kinderen die net buiten de regeling dreigen te vallen, heeft Defence for Children zich vervolgens inhoudelijk ook actief ingezet. Op de helpdesk zijn er voor vele kinderen ondersteunende brieven of rapportages geschreven, waarin hun aanvraag is toegelicht en aan de hand van kinder- en mensenrechten is beargumenteerd waarom zij een verblijfsvergunning op basis van het Kinderpardon zouden moeten krijgen.

Gezinshereniging
Gezinshereniging is ook al jaren een onderwerp waar veel vragen over worden gesteld op de Kinderrechtenhelpdesk. Veel van de vragen die hieronder worden geschaard, zijn slechts in formeel-juridische zin vragen over gezinshereniging. In feitelijke zin zijn ze dat echter niet. Het gaat om gezinnen die in het geheel in Nederland verblijven, maar waarvan één of meerdere leden geen verblijfsvergunning hebben. Zij vragen een verblijfsvergunning aan om hun gezinsleven in Nederland uit te oefenen, maar krijgen vaak tegengeworpen dat ze eerst een machtiging voor voorlopig verblijf (mvv – een soort visum) op de Nederlandse ambassade in het land van herkomst moeten aanvragen. Hierdoor dreigen gezinsleden dus juist van elkaar gescheiden te raken. Dergelijke procedures zijn regelmatig met kinderrechtenrapportages ondersteund. De betekenis van deze rapportages in dit soort procedures lijkt toe te nemen met de toegenomen aandacht voor het ‘belang van het kind’ in de internationale jurisprudentie. In Nederland is vaak nog weinig oog voor kinderbelangen in gezinsherenigingsprocedures en met een kinderrechtenrapportage is het belang voor de betrokken gezinnen goed te concretiseren.

Onderwijs
In de eerste helft van 2013 viel het aantal meldingen op dat binnenkwam van leerlingen die hun inschrijving op school niet konden voltooien vanwege hun verblijfsstatus. Met de simpele uitleg dat het recht op onderwijs zonder discriminatie voor alle minderjarigen geldt, kon het probleem meestal eenvoudig worden opgelost.

Trends Jeugdrecht

In de eerste helft van 2013 behandelden de medewerkers van de helpdesk in totaal 171 zaken. Hiervan gingen 28 over het familierecht. Deze zaken hebben vooral betrekking op het gezag, zoals vragen over de verblijfplaats van een kind, de uitoefening van het gezag en de onderhoudsplicht. De vragen zijn veelal van praktische aard. Zo vragen ouders en kinderen of een kind zelf mag bepalen bij welke ouder hij of zij gaat wonen of vragen ouders, kinderen en professionals wat voor soort beslissingen een kind zelf mag nemen en vanaf welke leeftijd. Vaak kan de helpdeskmedewerker in dit soort zaken volstaan met het geven van een antwoord op de vraag en aanvullend advies. Op het rechtsgebied jeugdzorg zijn in totaal 72 zaken behandeld. Ter vergelijking: dit waren 111 zaken in heel 2012. Er worden met name meer vragen gesteld over uithuisplaatsingen en kindermishandeling. Veruit het grootste deel van de vragen werd door een (pleeg)ouder gesteld. Het valt op dat ouders veel vragen hebben over de problemen die zij ondervinden om hun kinderen weer thuis te krijgen.

Uitbuiting
Sinds eind 2011 kunnen kinderen, jongeren, ouders, professionals en andere volwassenen bij de Kinderrechtenhelpdesk terecht met vragen over uitbuiting van minderjarigen. In de eerste helft van 2013 behandelden de helpdeskmedewerkers in totaal twintig van dergelijke zaken. In deze zaken kunnen zowel jeugdrechtelijke aspecten als migratierechtelijke aspecten spelen.

Bron :