Defence for Children maakt zich grote zorgen over het detineren van kwetsbare kinderen in de gesloten gezinsvoorziening in Zeist. Een proef waarbij de Dienst Terugkeer en Vertrek, in plaats van de Hulpofficier van Justitie, de bevoegdheid krijgt om kinderen in detentie te stellen is uitgebreid tot alle gezinslocaties in Nederland. Dit nog voordat de beloofde evaluatie is uitgevoerd. Een belangenafweging over de kinderen ontbreekt in veel zaken. De rechtswaarborgen staan onder druk.
Glijdende schaal voor rechtswaarborgen kinderen
Op 18 maart 2015 heeft toenmalig minister van justitie Blok aangekondigd dat een proef waarbij de Dienst Terugkeer en Vertrek de bevoegdheid krijgt kinderen in bewaring te stellen, uit te breiden tot alle gezinslocaties in Nederland. Deze bevoegdheid lag voorheen bij de Hulpofficier van Justitie (Hulpofficier). Bij aanvang van de proef is een tussentijdse evaluatie aangekondigd waarbij de rechterlijke toets van de inbewaringstellingen als belangrijke indicator zou gelden. Voor zover Defence for Children bekend, is die evaluatie er nog niet en wij maken ons daarom zorgen over de rechtswaarborgen voor de kinderen. In een rapport uit mei 2013 stelt de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken dat de functie van Hulpofficier in vreemdelingenzaken als een belangrijk specialisme moet worden beschouwd. De Commissie pleit ervoor dat er in de kwaliteit van de Hulpofficieren wordt geïnvesteerd. Zij moeten waarborgen dat de belangen van de kinderen worden gewogen en het in bewaring stellen van kinderen daadwerkelijk als laatste middel wordt toegepast.
Efficiëntie in plaats van kinderrechten voorop
In zijn brief van 18 maart 2015 laat de minister weten dat met de pilot wordt onderzocht hoe inbewaringstelling door de Dienst Terugkeer & Vertrek efficiënter en effectiever kan. Defence for Children vindt dat efficiëntie en effectiviteit geen rol mogen spelen bij het opleggen van bewaringsmaatregelen aan kinderen, laat staan leidende motieven mogen zijn. Kinderen zouden helemaal niet opgesloten mogen worden op migratierechtelijke gronden. Dat standpunt werd onlangs ook ingenomen door de Speciaal Rapporteur over marteling van de Verenigde Naties. Hij noemt detentie van kinderen op migratierechtelijke gronden zeer disproportioneel en een vorm van mishandeling. Nu het Nederlandse vreemdelingenbeleid hiervoor desondanks nog steeds ruimte laat, moeten daarbij zorgvuldigheid en uiterste terughoudendheid centraal staan.
Kwetsbare gezinnen zonder belangenafweging vastgezet
Defence for Children krijgt op de helpdesk steeds meer signalen binnen over kinderen die zonder afweging van hun belangen met hun ouders worden opgesloten in de gesloten locatie in Zeist. In veel van die gevallen gaat het om kinderen die extra kwetsbaar zijn als gevolg van psychische problemen van henzelf of van een ouder. Deze kinderen lopen door een periode van opsluiting ernstige schade op, kort voordat zij worden uitgezet. Er is Defence for Children een voorbeeld bekend waarbij een jong kind dat onder behandeling stond vanwege een psychotrauma na een periode van opsluiting met zijn broertje en zijn ouders is uitgezet. Of van een gezin waarvan de vader wegens psychische problemen in de gesloten locatie in isolatie werd opgesloten tot aan het moment van de uitzetting met zijn vrouw en kinderen. ingelezen zou moeten worden in het besluit. Dit zou de rechtszekerheid voor kinderen verder ondermijnen. Juist bij het vastzetten van kinderen is een kenbare motivering essentieel. In verschillende zaken is de staatssecretaris op de vingers getikt door rechters omdat er in het besluit om een gezin vast te zetten geen goede motivering was opgenomen. Verschillende rechters zeggen daarbij ook dat wanneer de staatssecretaris wel een goede afweging had gemaakt, hij het specifieke gezin nooit vast had mogen zetten.
D66 stelde Kamervragen over het ontbreken van een belangenafweging bij het in bewaring stellen van kinderen. De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie antwoordde ‘dit betekent overigens niet dat als een dergelijke belangenafweging niet in het besluit staat, er onzorgvuldig is gehandeld in de voorbereiding van het besluit of dat de bewaring geen goede grond heeft.’
Defence for Children vindt het bevreemding wekkend dat een belangenafweging bij het vast zetten van kinderen blijkbaar ingelezen zou moeten worden in het besluit. Dit zou de rechtszekerheid voor kinderen verder ondermijnen. Juist bij het vastzetten van kinderen is een kenbare motivering essentieel. In verschillende zaken is de staatssecretaris op de vingers getikt door rechters omdat er in het besluit om een gezin vast te zetten geen goede motivering was opgenomen. Verschillende rechters zeggen daarbij ook dat wanneer de staatssecretaris wel een goede afweging had gemaakt, hij het specifieke gezin nooit vast had mogen zetten.
Defence for Children naar de Raad van Europa
Op 20 en 21 april 2015 organiseert de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa een ‘living library’ event om de campagne voor de afschaffing van migratierechtelijke detentie van kinderen te lanceren. Defence for Children zal tijdens het evenement in gesprek gaan met de Parlementsleden, evenals een Syrische vluchteling die met zijn vrouw en zoontje twee weken in grensdetentie zat op Schiphol.
Bron : http://www.defenceforchildren.nl/p/140/4264/mo233-m80/rechtswaarborgen-onder-druk-bij-plaatsen-kinderen-in-detentie